Gooi in Verbinding blijft spreken met Mattias Desmet

035 Blaricum Politiek Maatschappij – “Het is belangrijk dat je blijft spreken”, was één van de uitspraken van Professor aan de Universiteit van Gent, Mattias Desmet tijdens de presentatie die hij op vrijdagavond 28 april gaf in Blaricum. Hij was daar op uitnodiging van Gooi in Verbinding.

De afgelopen jaren hebben veel veranderingen teweeg gebracht. Die waren een basis voor het ontstaan van de coöperatie Gooi in Verbinding. Dat is een groep professionals en burgers die juist nu op regionale en vrijwillige basis verbindingen wil leggen en nieuwe initiatieven wil ontplooien. De bijeenkomsten van Mattias Desmet waren daar een element van. 

Twee bijeenkomsten op één dag

Afgelopen vrijdag waren er maar liefst twee bijeenkomsten nodig om aan de grote belangstelling voor de visie van de heer Desmet te kunnen beantwoorden. Maurice van Ulden (bekend van BLCKBX.tv en De Andere Krant) ging in de twee sessies in gesprek met Mattias Desmet (auteur van De psychologie van het totalitarisme). Dat gesprek ging trouwens erg gemakkelijk, aangezien Desmet een gedreven spreker bleek. In de lijn van het boek was het onderwerp totalitarisme een belangrijk onderwerp. Hij besprak de maatschappelijke ontwikkelingen die het mogelijk maken om het totalitarisme een voedingsbodem te geven. “Het gevolg is dat basisgrondrechten door een kleine groep permanent tijdelijk aan de kant kunnen worden gezet”, vertelde hij.

Ideologie en eigen kracht

De kracht achter totalitarisme is vooral angst die door een ideologische partij wordt gezaaid en die een massa in de greep kan houden. Hij schetste dat het moeilijk is je daaronder te onttrekken als je er niet achter staat. “We kunnen complexe systemen rationeel beschrijven, maar bedenk je daarbij ook dat uiteindelijk de essentie leert kennen maar dit als het erop aankomt ook weer los kunt laten. Alleen doordat je een resonantie hebt ontwikkeld kun je verder komen in jouw eigen kennis.” 

Technologie is nuttig maar niet zaligmakend

Bijzondere aandacht heeft Desmet voor de technologie. Juist in de laatste jaren heeft dit veel mogelijk gefaciliteerd, maar er zijn grenzen. “Denk aan online vergaderen. Je merkt dat veel mensen dit erg vermoeiend vinden. Dat komt doordat je via het beeld probeert te resoneren met de gesprekspartner. Dat doe je in een normaal gesprek en ongemerkt wordt dat ook beantwoord. Bij een Zoomgesprek komt dat echter niet over en dat zorgt voor een grote inspanning. Daarom is telefoneren minder vermoeiend. Immers: je gaat niet proberen in overeenstemming te komen met de ander.”

Zodoende is deze technologie enorm gemakkelijk, maar zal de rol voor menselijk contact belangrijk blijven.

Spreken over de waarheid

Als het moeilijker wordt om in een complexe samenleving de juiste informatie te kunnen volgen, en om jezelf te kunnen uiten, moet volgens Desmet die informatie kunnen stromen. “Je kunt onderwerpen van verschillende kanten belichten en in een totalitair systeem worden tegengeluiden een halt toegeroepen. Daarom is het belangrijk te blijven spreken over de waarheid. Alleen dan blijft het bestaan. Houd de kennis en de feiten levend. Blijf jezelf uitspreken.” Het samenkomen en blijven praten met elkaar is in dat opzicht belangrijk. “Die stroom kan geen onderwerp worden van censuur. Inderdaad, je bereikt dan minder mensen. Echter, de impact van de woorden in groter.” Een mond die spreekt en een oor dat hoort is belangrijk. Als er mensen resoneren en luisteren dan voedt dit me. Blij dat we samen doorgaan zolang als nodig is. Deze woorden besloten zijn bijdrage tijdens de avond. 

Veelzijdig

Dit waren slechts enkele punten die aan de orde kwamen. Mattias Desmet beschreef verschillende mechanieken, technieken en overwegingen achter het totalitarisme. Na afloop was zijn boek beschikbaar, net als andere literatuur. En van de mogelijkheid voor de aanwezigen om met elkaar na te praten en van gedachten te wisselen werd ook dankbaar gebruik gemaakt.